Wybór między umową zlecenie a umową o dzieło zależy od wielu czynników, takich jak charakter pracy, potrzeby pracodawcy, preferencje pracownika, a także aspekty związane z opodatkowaniem i ubezpieczeniem społecznym.

Umowy o dzieło są najczęściej stosowane, gdy można jednoznacznie określić rezultat pracy, a nie sposób jego osiągnięcia. Gdy zadanie jest dobrze zdefiniowane i można sprecyzować, co ma zostać dostarczone jako rezultat, umowa o dzieło może być bardziej odpowiednia. Umowy o dzieło są często stosowane w przypadku projektów o z góry określonym czasie trwania. Przedmiotem umowy o dzieło może być wytworzenie przedmiotów bądź ich przerobienie oraz naprawa przedmiotów już istniejących.

Zawarcie umowy zlecenia nakłada na przyjmującego zlecenie obowiązek realizacji określonej czynności prawnej w zamian za ustalone świadczenie. Wykonawca umowy zlecenia nie ponosi ostatecznej odpowiedzialności za rezultat tej czynności. Kluczowym założeniem takiej umowy jest, że osoba ją realizująca zobowiązuje się do jej wykonania osobiście i z należytą starannością.

Zasadnicza różnica między umową o dzieło a umową zlecenie leży w zakresie odpowiedzialności za jej realizację. W przypadku umowy o dzieło, wykonawca ponosi odpowiedzialność za osiągnięcie określonego rezultatu swojej pracy. Natomiast w umowie zlecenia, zleceniobiorca zobowiązuje się do należytego wykonania określonej czynności zawartej w umowie, nie biorąc na siebie pełnej odpowiedzialności za ostateczny efekt. Z kolei w zakresie wynagrodzenia, osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenie lub umowy o świadczenie usług podlegają minimalnej stawce godzinowej. W przypadku umowy o dzieło, wynagrodzenie stanowi kwotę, na którą umówiły się strony. Różnice zachodzą także przy oskładkowaniu. W przypadku umowy o dzieło, wykonawca nie ma prawa do korzystania z ubezpieczeń emerytalnych, chorobowych, rentowych, wypadkowych ani zdrowotnych i nie jest zobowiązany do opłacania z tego tytułu składek. Umowę o dziełu należy jednak mimo wszystko zgłosić do ZUS. Z kolei umowa zlecenie podlega obowiązkowemu oskładkowaniu na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe) oraz ubezpieczenie zdrowotne.